Tư thế xấu gây tổn thương nghiêm trọng đến sức khỏe
Bài viết này phân tích những tổn thương mà tư thế không đúng có thể gây ra, đồng thời đưa ra các gợi ý phòng ngừa và chăm sóc thích hợp.
Ảnh hưởng đáng chú ý nhất mà tư thế không tốt mang lại cho cơ thể là sự tổn hại liên tục đến cột sống. (Ảnh: ITN) |
Nhiều dạng tư thế không đúng
Người trung và cao tuổi thường do sức mạnh cơ bắp giảm, độ linh hoạt của khớp giảm, dễ dàng duy trì các tư thế không đúng trong vô thức trong thời gian dài. Tư thế không đúng phổ biến bao gồm những loại sau:
Đầu nghiêng về phía trước, ngực co lại và lưng gù
Tư thế này thường xuất hiện ở những người sử dụng thiết bị điện tử lâu dài, không điều chỉnh khoảng cách giữa mắt và vật khi đọc sách, dẫn đến cột sống cổ và cột sống ngực bị cong quá mức.
Xương chậu nghiêng về phía trước
Tư thế này thường thấy ở những người ngồi lâu, cột sống thắt lưng cong quá mức, xương chậu nghiêng về phía trước, dễ gây ra đau lưng.
Tư thế đứng lệch trọng tâm
Người trung niên và cao tuổi thường có xu hướng nghiêng trọng tâm cơ thể về một bên do giảm sức mạnh của chân, đau khớp, dẫn đến duy trì tư thế đứng mang trọng lượng lệch sang một bên trong thời gian dài.
Bất thường về dáng đi
Khi tuổi tác tăng lên, việc đi lại thường đi kèm với những vấn đề như bước chân nhỏ, trọng tâm không ổn định, dễ dàng dẫn đến chấn thương ở khớp gối và khớp mắt cá chân.
Nguy hiểm tiềm ẩn của tư thế xấu
Bệnh lý cột sống
Trong cuộc sống, luôn chú ý giữ tư thế đúng là điều kiện tiên quyết để phòng ngừa các tổn thương liên quan. (Ảnh: ITN)
Ảnh hưởng đáng chú ý nhất mà tư thế không tốt mang lại cho cơ thể là sự tổn hại liên tục đến cột sống. Những tư thế như cúi đầu về phía trước, gù lưng, nghiêng xương chậu về phía trước kéo dài sẽ làm tăng thêm gánh nặng cho cột sống (cột sống cổ, cột sống thắt lưng, v.v.), dẫn đến sự thoái hóa đĩa đệm, có thể gây ra bệnh lý cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng và các vấn đề khác.
Những thay đổi thoái hóa của cột sống không chỉ gây ra cơn đau kéo dài mà còn dẫn đến khả năng vận động giảm sút ở người trung niên và người già, thậm chí có nguy cơ mất thăng bằng và ngã.
Lão hóa khớp
Lão hóa khớp thường gặp phải ở người trung niên và cao tuổi do sự mài mòn tự nhiên của sụn khớp. Tư thế không đúng cũng khiến quá trình này diễn ra một cách nhanh chóng hơn.
Việc đứng hoặc đi lâu trong tư thế không chính xác sẽ làm tăng gánh nặng lên khớp gối và khớp hông, dễ dẫn đến viêm khớp.
Mỏi cơ
Tư thế xấu khiến một số cơ bắp ở trạng thái căng thẳng trong thời gian dài, không thể được thư giãn hiệu quả. Đặc biệt là cơ cổ, lưng và vai, nếu phải chịu áp lực kéo dài có thể dẫn đến tình trạng mỏi cơ và viêm màng cơ.
Mỏi cơ không chỉ mang lại cơn đau mà còn khiến người trung niên và cao tuổi gặp tình trạng cứng cơ và hạn chế hoạt động, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Tác động tới các hệ thống khác
Người cao tuổi nếu duy trì tư thế ngồi cúi gập lưng trong thời gian dài sẽ gây áp lực lên khoang ngực, hạn chế sự giãn nở của phổi, dẫn đến giảm thể tích phổi thậm chí khó thở, đặc biệt là đối với những bệnh nhân có bệnh lý hô hấp mãn tính thì ảnh hưởng càng rõ rệt.
Hơn nữa, tư thế xấu cũng gây áp lực lên bụng và ảnh hưởng đến nhu động ruột, dẫn đến các vấn đề như khó tiêu, táo bón.
Giảm khả năng thăng bằng
Duy trì tư thế xấu trong thời gian dài sẽ dẫn đến khả năng cân bằng của cơ thể giảm, tăng nguy cơ ngã. Đặc biệt là đối với những người cao tuổi, ngã thường đi kèm với những hậu quả nghiêm trọng như gãy xương, chấn thương đầu.
Phòng ngừa và điều chỉnh tư thế xấu
Giữ tư thế đúng
Trong cuộc sống, luôn chú ý giữ tư thế đúng là điều kiện tiên quyết để phòng ngừa các tổn thương liên quan. Do đó, chúng ta cần thường xuyên chú ý đến việc điều chỉnh tư thế ngồi, đứng và đi lại.
Tư thế ngồi
Tư thế ngồi đúng nên đảm bảo hai chân đặt phẳng trên mặt đất, lưng giữ thẳng và ngay ngắn, tránh nghiêng sang trái hoặc phải, cũng như tránh nghiêng về phía trước, cổ cần được thư giãn một cách hợp lý.
Nếu là người phải sử dụng máy tính trong thời gian dài thì càng cần lưu ý đến việc điều chỉnh tư thế ngồi.
Đầu tiên, điều chỉnh độ cao của ghế sao cho đảm bảo hai chân đặt phẳng trên mặt đất, đầu gối gập khoảng 90 độ.
Thứ hai, nên sử dụng ghế có tựa, đảm bảo tựa lưng của ghế có thể hỗ trợ lưng, tốt nhất là từ phần dưới lưng đến phần trên lưng theo đường cong tự nhiên, có thể sử dụng đệm để tăng cường hỗ trợ cho phần lưng dưới.
Thứ ba, cần điều chỉnh chiều cao màn hình, mắt nên giữ cách màn hình máy tính khoảng một cánh tay, màn hình nên thấp hơn mắt một chút để giảm áp lực lên cổ. Ngoài ra, cũng cần chú ý đến vị trí của tay và cổ tay, tay nên thư giãn trên bàn làm việc, khuỷu tay uốn cong khoảng 90 độ.
Khi sử dụng bàn phím và chuột, cổ tay nên giữ thẳng, tránh tình trạng treo lơ lửng hoặc xoay vặn một thời gian dài.
Tuyệt đối không nên bắt chéo chân khi ngồi, tư thế này có thể gây ra nhiều vấn đề như cong cột sống, nghiêng xương chậu, chấn thương khớp gối, v.v.
Tư thế đứng
Khi đứng, cần phân bổ trọng tâm cơ thể đều cho hai chân, tránh việc phải đứng một chân lâu. Bụng nên hơi thắt lại, xương chậu giữ ở vị trí trung lập, không nghiêng về phía trước cũng như không nghiêng về phía sau, cụ thể là giữ cho mông tự nhiên thả xuống, không nên cố gắng nghiêng về phía trước hay đẩy ra phía sau.
Tư thế đi bộ
Khi đi bộ, trước tiên nên giữ một tư thế cơ thể giống như khi đứng. Bước chân cần vừa phải, trước tiên đặt gót chân xuống mặt đất, sau đó chuyển trọng tâm sang bàn chân trước, chú ý đầu ngón chân luôn hướng về phía trước, tránh việc đầu ngón chân bị nghiêng vào trong hoặc ra ngoài.