Sửa toàn diện Luật Quy hoạch, tháo gỡ triệt để các điểm nghẽn
Phát biểu tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh việc sửa đổi Luật Quy hoạch lần này cần được thực hiện một cách toàn diện, đồng bộ và triệt để nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn kéo dài trong công tác quy hoạch thời gian qua.
Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng làm rõ thêm các nội dung liên quan đến dự án Luật Quy hoạch sửa đổi.
Xử lý 3 nhóm vấn đề trọng tâm
Tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 14/10, trình bày báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Ngọc Bảo cho biết, Uỷ ban tán thành với sự cần thiết, cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn trình Quốc hội xem xét, thông qua dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Về phân cấp, thẩm quyền trong quy hoạch, để tránh xung đột, mâu thuẫn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, Uỷ ban lưu ý, việc xác định thẩm quyền phê duyệt quy hoạch phải gắn liền với nội dung, mức độ cụ thể, chi tiết của loại, cấp độ quy hoạch mà cấp đó có thẩm quyền phê duyệt.
Đồng thời, cần bảo đảm phù hợp, tương ứng với chức năng, nhiệm vụ của cấp đó quyết định các vấn đề quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội; bảo đảm đồng bộ với các dự án Luật có liên quan như: dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, dự án Luật Đầu tư (thay thế), Luật Xây dựng (sửa đổi).
Liên quan mối quan hệ giữa các quy hoạch, Uỷ ban đề nghị cần tiếp tục hoàn thiện quy định để khắc phục những bất cập hiện nay, đặc biệt trong việc đánh giá mức độ "phù hợp" giữa các quy hoạch.
Ủy ban cũng nhấn mạnh yêu cầu xây dựng cơ chế xử lý riêng khi phát hiện mâu thuẫn giữa các quy hoạch. Cơ chế này phải phù hợp với tính chất tác động qua lại giữa các quy hoạch, bảo đảm rõ ràng về nguyên tắc, khả thi trong thực tiễn, hợp lý trong áp dụng. Tuy nhiên, việc xử lý cần được kiểm soát chặt chẽ, tránh tình trạng tùy tiện, lạm dụng gây xáo trộn hoạt động kinh tế - xã hội hoặc ảnh hưởng đến quyền và lợi ích chính đáng của Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.
Làm rõ thêm về dự án Luật, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh, đây là đạo luật khó, phức tạp. Do đó, việc xây dựng và sửa đổi phải theo hướng "đúng dần", vừa làm vừa điều chỉnh, phù hợp với thực tiễn triển khai.
Theo Phó Thủ tướng, Luật Quy hoạch từ khi được ban hành đến nay đã bộc lộ nhiều mâu thuẫn, chồng chéo giữa các loại quy hoạch, gây khó khăn trong tổ chức thực hiện và ảnh hưởng đến tiến độ, hiệu quả đầu tư. Do đó, Bộ Chính trị đã có chỉ đạo yêu cầu sửa đổi toàn diện luật này với ba mục tiêu: xử lý triệt để những khó khăn, vướng mắc hiện nay; bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật về quy hoạch và có quy định chuyển tiếp hợp lý để tận dụng tối đa các quy hoạch đã được lập trong giai đoạn trước.
Trong lần sửa đổi này, Ban soạn thảo và Chính phủ bám sát chỉ đạo của Bộ Chính trị, tập trung xử lý 3 nhóm vấn đề trọng tâm nêu trên. Do đó, Chính phủ lựa chọn phương án sửa đổi toàn diện thay vì chỉ sửa một số điều, vì nếu chỉ điều chỉnh cục bộ sẽ không thể khắc phục triệt để các điểm nghẽn. “Muốn tháo gỡ triệt để thì không thể chỉ sửa một vài điều, mà phải tiếp cận sửa toàn diện, đồng bộ với các luật liên quan,” Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Rút ngắn thời gian nhưng vẫn đảm bảo vai trò quản lý
Một trong những nội dung được các uỷ viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội quan tâm là việc rà soát, sắp xếp lại danh mục các loại quy hoạch. Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, hiện có hai nhóm quy hoạch ngành được đề cập trong các phụ lục của Luật: nhóm quy hoạch ngành quốc gia và nhóm quy hoạch chi tiết kỹ thuật chuyên ngành.
Qua rà soát, số lượng quy hoạch ngành quốc gia được đề xuất giảm từ 39 còn 32, còn nhóm quy hoạch chi tiết kỹ thuật chuyên ngành giảm mạnh từ 39 xuống còn 13. Việc đưa 13 quy hoạch này vào hệ thống quy hoạch quốc gia là cần thiết để bảo đảm tính chính danh, thống nhất và tránh vướng mắc. Tổng số quy hoạch sau điều chỉnh còn khoảng hơn 80, giảm đáng kể so với con số 111 trước đây.
Toàn cảnh phiên họp.
Trước ý kiến về phân cấp, phân quyền trong tổ chức lập và phê duyệt quy hoạch, Phó Thủ tướng cho biết, tinh thần chung là phân cấp triệt để những nội dung có thể phân cấp, phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ.
Cụ thể, quy hoạch quốc gia sẽ do Chính phủ phê duyệt. Các quy hoạch ngành được giao cho bộ trưởng các bộ quản lý chuyên ngành; quy hoạch cấp tỉnh do Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt. Mục tiêu là rút ngắn thời gian, đơn giản hóa thủ tục nhưng vẫn bảo đảm vai trò quản lý thống nhất của Nhà nước.
“Anh em ở Trung ương không thể nắm hết được thực tiễn địa phương; ngược lại, địa phương cũng không thể hiểu rõ bằng bộ chuyên ngành. Do đó, cần phân cấp phù hợp: cái gì thuộc ngành thì bộ làm, cái gì của địa phương thì địa phương làm,” Phó Thủ tướng chia sẻ.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh ghi nhận nỗ lực của Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan hữu quan trong việc khẩn trương chuẩn bị đầy đủ hồ sơ dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).
Để bảo đảm chất lượng dự án trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan soạn thảo rà soát bảo đảm tính thống nhất giữa Luật Quy hoạch (sửa đổi) với các dự án luật được trình cùng kỳ họp như: Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đất đai, Luật Xây dựng; xác định rõ luật nào mang tính nguyên tắc để các luật khác điều chỉnh theo, tránh mâu thuẫn, chồng chéo trong thực tiễn.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục hoàn thiện danh mục quy hoạch trong hệ thống quy hoạch, xác định rõ vai trò của từng loại quy hoạch; quy định về đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch, rõ ràng tiêu chí, nội dung đánh giá sự phù hợp; báo cáo cấp có thẩm quyền về phân cấp...
