Đầu tư công có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các dự án chiến lược

Bình tĩnh, quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng

Các đại biểu cho rằng, báo cáo đã đánh giá đúng, đầy đủ, toàn diện, thẳng thắn, trung thực, khách quan, sát thực tiễn tình hình, kết quả đạt được, nhận diện những khó khăn, thách thức và những nguyên nhân, bài học kinh nghiệm để đề ra các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.

Các đại biểu cũng đã nêu những tồn tại, hạn chế, những vấn đề cần tập trung quan tâm giải quyết. Đồng thời, đóng góp nhiều những giải pháp để đạt mục tiêu tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.

Làm rõ hơn các nội dung đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, thực hiện kết luận của Trung ương, của Bộ Chính trị, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã tham mưu cho Chính phủ để báo cáo Quốc hội điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đạt từ 8% trở lên. Đồng thời, xây dựng kịch bản tăng trưởng kinh tế của cả nước và các chỉ tiêu cụ thể để giao cho từng ngành, từng đơn vị, cơ quan và địa phương.

"Với sự chỉ đạo hết sức quyết liệt của Đảng, Nhà nước, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tình hình tăng trưởng kinh tế trong 5 tháng đầu năm 2025 có nhiều nét khả quan", Bộ trưởng nhận định.

Theo Bộ trưởng, tăng trưởng có xu hướng tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước. 5 tháng đầu năm 2025, nhiều chỉ số sản xuất công nghiệp chế biến, chế tạo, xuất khẩu, thu hút FDI, tiêu dùng... đạt mức tăng trưởng hai con số và dự báo thì tình hình quý II nếu không có bất thường sẽ tiếp tục đạt được nhiều kết quả khả quan so với quý I, tăng trưởng quý II dự báo sẽ cao hơn quý I và đang bám sát với kịch bản đề ra. 

Tuy nhiên, Bộ trưởng cũng thẳng thắn chỉ rõ, để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên và đạt kịch bản trong quý I và quý II là rất khó. Đòi hỏi quý III, quý IV phải tập trung hết sức, nỗ lực, cố gắng để bù đắp cho 2 quý đầu năm. Trên thực tế nhiều năm qua, tăng trưởng các quý sau thường cao hơn quý trước. 

Vừa qua, dự báo tăng trưởng kinh tế của thế giới, khu vực rất thấp. Trong bối cảnh đó, Việt Nam phải "đi ngược dòng" với rất nhiều thách thức trong tăng trưởng. Do đó, quán triệt chủ trương của Trung ương, Bộ Chính trị, nhất là các nghị quyết về Bộ tứ chiến lược và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã tham mưu Chính phủ trình và ban hành Nghị quyết số 154/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước với 12 nhóm giải pháp rất trọng tâm, trọng điểm và đột phá.

Nghị quyết này làm cơ sở để Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành và địa phương tiếp tục nỗ lực, cố gắng triển khai trong thời gian tới. "Chúng tôi sẽ bám sát tình hình diễn biến trên thế giới và khu vực cũng như tăng cường phân tích, dự báo để cập nhật kịch bản tăng trưởng cụ thể. Cả hệ thống chính trị cùng quyết tâm cao, nỗ lực lớn, suy nghĩ đột phá và hành động quyết liệt đạt được mục tiêu cuối cùng là tăng trưởng kinh tế tối thiểu 8%", Bộ trưởng khẳng định.

Giải quyết triệt để tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún

Tại phiên thảo luận, nhiều đại biểu bày tỏ quan tâm đến vấn đề giải ngân đầu tư công. Làm rõ nội dung này, Bộ trưởng thông tin, vừa qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt trong việc đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công. Chính phủ đã chỉ đạo thành lập 7 tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, 26 đoàn công tác của thành viên Chính phủ và triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Theo Bộ trưởng, đầu tư công hiện đã có những thay đổi, điển hình như tình trạng đầu tư dàn trải, manh mún đã giải quyết được triệt để; đã tập trung vào các dự án lớn, chiến lược của Đất nước.

"Đầu nhiệm kỳ, các bộ, ngành, địa phương trình 12.000 dự án đầu tư công trong giai đoạn 2021-2025 nhưng Chính phủ đã cắt xuống còn 5.000 dự án, so với giai đoạn 2016-2020 là 12.000 dự án. Sắp tới, Chính phủ dự kiến giảm chỉ còn 3.000 dự án", Bộ trưởng thông tin thêm.

Nhờ việc đầu tư tập trung có trọng tâm, trọng điểm, đã có nhiều công trình, dự án đột phá, đặc biệt là về hạ tầng giao thông. Cho rằng đây là bài học kinh nghiệm để nhiệm kỳ tới làm tốt hơn, Bộ trưởng đặt vấn đề cần rà soát tiếp các dự án đầu tư công thuộc ngân sách địa phương để cũng đảm bảo tập trung, có trọng tâm, trọng điểm để đạt hiệu quả. 

Với mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm nay, Bộ trưởng khẳng định, Chính phủ hiện đang tập trung vào các nhiệm vụ, giải pháp rất quyết liệt để triển khai mục tiêu này nhằm đóng góp cao nhất vào tăng trưởng kinh tế.

"Cầm tay chỉ việc", hỗ trợ các địa phương xử lý tài sản công

Trong quản lý, điều hành thu, chi ngân sách, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, cùng với kết quả tăng trưởng kinh tế trong những năm vừa qua, thu ngân sách hàng năm đều là đạt và vượt dự toán, đặc biệt là trong năm 2023, 2024 với mức vượt khá lớn.

Theo Bộ trưởng, điều đáng mừng là cơ cấu thu ngân sách đã theo hướng là bền vững hơn, thu nội địa là ngày càng được khẳng định, hầu hết các địa phương đều tăng thu ngân sách qua từng năm.

Chi ngân sách nhà nước đảm bảo chi theo dự toán và hằng năm đều có tiết kiệm. Bộ trưởng dẫn chứng như năm 2024 đã tiết kiệm được 5% ngân sách để thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát; năm 2025 dự kiến sẽ phải tăng thu trên 15% so với dự toán để đảm bảo nguồn lực triển khai các nhiệm vụ.

Liên quan đến vấn đề xử lý tài sản công khi sắp xếp tổ chức bộ máy được đại biểu nêu, Bộ trưởng cho biết, nội dung này đang được Bộ triển khai quyết liệt. Hiện nay, Bộ Tài chính đã báo cáo Chính phủ, Quốc hội sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, bổ sung 12 nghị định, 1 quyết định, 2 công điện và đã ban hành theo thẩm quyền 1 thông tư để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp, phân cấp thẩm quyền cho lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công; tiêu chuẩn, định mức sử dụng trụ sở là lượt xe ô tô, máy móc, thiết bị. Do đó, đã có đầy đủ cơ sở về mặt thể chế để thực hiện.

Hiện nay, Bộ Tài chính đang thành lập các đoàn công tác vừa đi khảo sát, vừa hỗ trợ các địa phương và có văn bản hướng dẫn các địa phương xử lý tài sản công sau hợp nhất, sáp nhập. Trong thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục tham mưu Chính phủ có những chỉ đạo quyết liệt để thực hiện theo hướng vừa "cầm tay chỉ việc", hỗ trợ các địa phương, vừa giám sát, đảm bảo không tài sản lãng phí, sử dụng không hiệu quả.