Thêm cơ hội cho hàng Việt ra nước ngoài qua ‘cánh cửa’ xuất khẩu online

Cơ hội cho hàng Việt xuất khẩu qua thương mại điện tử

Sở Công Thương Quảng Trị và Tập đoàn OSB - một trong những đại lý ủy quyền tiêu biểu của Alibaba tại Việt Nam vừa ký kết biên bản ghi nhớ về chương trình hợp tác đẩy mạnh liên kết tiêu thụ sản phẩm nông sản của tỉnh trên kênh thương mại điện tử. Đây là cơ hội rất lớn để Quảng Trị đẩy mạnh quảng bá và tiêu thụ nhiều nông sản chủ lực như cà phê Khe Sanh, cao dược liệu, chuối, hồ tiêu… trên sàn thương mại điện tử như Alibaba hoặc Triple.com.

Đây là một trong những tin vui cho xuất nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam. Hiện nay, xuất nhập khẩu hàng hoá đang làm điểm sáng trên bức tranh kinh tế với kim ngạch dự báo sẽ đạt khoảng 780-800 tỷ USD trong năm nay. Bên cạnh hoạt động xuất nhập khẩu truyền thống, xuất nhập khẩu qua nền tảng thương mại điện tử cũng là một trong những phương thức đang được doanh nghiệp tận dụng tương đối thành công.

Theo một khảo sát được Cục Thương mại điện tử - Bộ Công Thương triển khai mới đây, 60% doanh nghiệp nghiệp được hỏi cho biết giá trị hàng xuất nhập khẩu qua thương mại điện tử chiếm 10-30%. Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc là các thị trường xuất khẩu trực tuyến lớn nhất của doanh nghiệp, lần lượt chiếm tỷ trọng 45%, 40% và 38%.

Khoảng 53% doanh nghiệp tham gia xuất khẩu trực tuyến (online) qua sàn thương mại điện tử. Còn lại, 47% sử dụng website hoặc ứng dụng do họ tự xây dựng.

Thương mại điện tử xuyên biên giới có tốc độ phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây. Số liệu từ Amazon Global Selling Việt Nam cho thấy năm 2023, hơn 17 triệu sản phẩm của doanh nghiệp Việt được xuất khẩu qua nền tảng này. Số này tăng 50% về giá trị so với năm trước đó. Số đối tác bán hàng qua kênh này cũng tăng 40%.

Song song với đó, số lượng sản phẩm do doanh nghiệp Việt Nam bán ra trên Amazon tăng hơn 300% trong 5 năm qua. Hàng nghìn doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam hiện đang xuất khẩu thông qua Amazon, với số lượng doanh nghiệp đạt doanh thu hàng năm trên 1 triệu USD tăng vọt gần gấp 10 lần. Thông qua nền tảng của Amazon, hàng hóa Việt Nam có cơ hội tiếp cận trực tuyến với hơn 2 tỷ người mỗi năm ở các thị trường khu vực Bắc Mỹ, châu Âu và rất nhiều quốc gia khác như Úc, Nhật Bản, Singapore, Ấn Độ...

Riêng trên nền tảng Alibaba.com, số người mua các sản phẩm Việt Nam trung bình tăng 55% năm 2023. Trong khi đó, lượng sản phẩm của doanh nghiệp nội có mặt trên nền tảng này tăng 24% trong năm 2023.

Nhiều doanh nghiệp đã nỗ lực đưa nhiều mặt hàng sang các thị trường quốc tế qua nền tảng thương mại điện tử. Đơn cử, Trung Quốc hiện là thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam. Hiện có 119 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu vào Trung Quốc. Trong đó có đến 4 doanh nghiệp trong top 5 doanh nghiệp xuất khẩu nhiều nhất cá tra Việt Nam tham gia xuất khẩu vào thị trường này.

Đứng đầu về giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Trung Quốc là Công ty CP Thủy sản Trường Giang, chiếm 12% tỷ trọng; sau đó là Công ty TNHH Thủy sản Đại Thành, chiếm 10%, Công ty CP Nam Việt chiếm 7%; Công ty CP Hùng Cá 6 và Công ty TNHH MTV chế biến thủy sản Cát Tường, Vĩnh Hoàn chiếm 5%.

Trong số các doanh nghiệp này, Thuỷ sản Vĩnh Hoàn đã xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc qua nền tảng thương mại điện tử từ năm 2019. Công ty xác định đây là kênh quan trọng không chỉ cho bán hàng mà còn để quảng bá thương hiệu. Bởi người tiêu dùng Trung Quốc mua hàng qua sàn thương mại điện tử thường là giới có thu nhập khá, có hiểu biết và tin tưởng vào chất lượng của những sản phẩm đã được quảng bá, giao dịch trên sàn thương mại điện tử.

Là một doanh nghiệp nhỏ nhưng đã tận dụng thành công thương mại điện tử để xuất khẩu, bà Hoàng Thị Thanh Tâm - Giám đốc Công ty CP đầu tư và phát triển sáng tạo Đôn, công ty có khoảng trên dưới 60 sản phẩm trên sàn thương mại điện tử Alibaba.com luôn. Tính đến nay, Indochina đã có hơn 3.000 đơn đặt hàng đến từ Mỹ, Canada, Đan Mạch, Nhật Bản, Hàn Quốc… Doanh thu từ nền tảng Alibaba đã đóng góp rất lớn vào doanh thu của doanh nghiệp.

Ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu, châu Mỹ - Bộ Công Thương nhận định, thương mại điện tử xuyên biên giới đang ngày càng bùng nổ mạnh mẽ, tăng trưởng thần tốc. Trong bối cảnh Việt Nam là quốc gia tăng trưởng mạnh hoạt động ngoại thương, việc tham gia vào hệ thống xuất khẩu, nhập khẩu trực tuyến, các kênh thương mại điện tử xuyên biên giới là giải pháp hữu hiệu, mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam mở rộng tệp khách hàng, tăng phạm vi tiếp cận thị trường, nâng cao năng lực doanh nghiệp và giá trị xuất khẩu.

Vượt qua rào cản

Dù đã có được một số thành công nhất định, song theo nhận định của các doanh nghiệp, chuyên gia, mức độ tham gia xuất khẩu qua thương mại điện tử của doanh nghiệp còn hạn chế. Lý do, phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa chủ yếu gia công theo đơn hàng và mẫu mã của các nhà phân phối nước ngoài. Đa số các doanh nghiệp có quy mô nhỏ, chưa đủ năng lực xây dựng thương hiệu; sức chống chịu kém trước các biến động bất ngờ và liên tục từ thị trường.

Ngoài ra, một hạn chế cố hữu của doanh nghiệp vừa và nhỏ - khối doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn trong cộng đồng doanh nghiệp là hạn chế trong công tác xây dựng thương hiệu.

Để hỗ trợ cho doanh nghiệp, hiện nay, Bộ Công Thương đang nỗ lực phát triển và hoàn thiện hệ sinh thái xúc tiến thương mại số, hoàn thiện những nền tảng số tương ứng đối với những hoạt động xúc tiến thương mại trực tiếp để có thể kịp thời hỗ trợ cho những doanh nghiệp, hợp tác xã và những hộ kinh doanh kinh doanh hiệu quả trên môi trường số.

Về phía doanh nghiệp, mới đây, Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam đã ra mắt sàn thương mại điện tử nongsan.buudien.vn, đa dạng cơ hội cho doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm ra biên giới qua nền tảng thương mại điện tử.

Ông Nguyễn Trường Giang - Phụ trách HĐTV Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam cho biết, với phương châm “Mỗi sản phẩm là một món quà đến tay người tiêu dùng”, sàn thương mại điện tử nongsan.buudien.vn không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng thường ngày mà còn là lựa chọn tinh tế cho các món quà biếu, tặng đầy ý nghĩa dành cho người thân và bạn bè; đồng thời hướng đến xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài tiềm năng như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản.