Kinh tế Việt Nam cần gia tăng sức mạnh trước những thách thức toàn cầu

Dẫn báo cáo tổng quan của ADB, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam, nhận định, tăng trưởng thương mại mạnh mẽ, sản xuất cho xuất khẩu phục hồi tích cực và đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) ở mức cao đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2024.

Mặc dù vậy, việc Hoa Kỳ công bố áp thuế gần đây, cùng những bất ổn toàn cầu đang tiếp diễn, có thể đặt ra các thách thức đáng kể cho tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2025 này.

Bổ sung thêm, ông Nguyễn Bá Hùng – Kinh tế trưởng của ADB phân tích, môi trường kinh tế toàn cầu đang có những biến động thay đổi mạnh mẽ, đặc biệt là chịu ảnh hưởng đáng kể bởi các tuyên bố về mức thuế gần đây của Hoa Kỳ và căng thẳng địa chính trị, đặt ra những thách thức lớn đối với các nền kinh tế phụ thuộc vào tăng trưởng hướng đến xuất khẩu, trong đó có Việt Nam.

Chưa kể, những bất ổn bên ngoài như leo thang thuế quan, các biện pháp trả đũa, cuộc xung đột kéo dài giữa Nga và U-crai-na cùng với tình trạng bất ổn đang tiếp diễn tại Trung Đông… là những yếu tố bất định, khó lường có thể cản trở tăng trưởng kinh tế toàn cầu và Việt Nam trong ngắn hạn tới trung hạn.

Thêm vào đó, sự tăng trưởng chậm lại tại Hoa Kỳ và Trung quốc – các đối thương mại lớn của Việt Nam, có thể ảnh hưởng hơn nữa tới triển vọng kinh tế của Việt Nam trong năm 2025 và những năm tiếp theo.

Cũng theo đánh giá phân tích của ADB, khi các động lực kinh tế toàn cầu thay đổi, những lợi thế của Việt Nam trong việc nâng cao giá trị gia tăng trong các chuỗi cung ứng toàn cầu cũng thay đổi.

Nắm bắt được những hạn chế và thách thức liên quan tới việc mở rộng sự tham gia và nâng cao giá trị gia tăng của Việt Nam trong các chuỗi cung ứng toàn cầu là điều rất quan trọng để cải thiện lộ trình phát triển kinh tế và tiềm năng tăng trưởng dài hạn của đất nước.

Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn hiện nay mà Việt Nam phải đối mặt, đó là về kết nối thương mại cùng với sự khác biệt trong các chính sách và quy định, là rào cản đối với DN, đặc biệt là các DN xuất nhập khẩu. Chi phí thương mại  cao, bao gồm thuế quan và các biện pháp phi thuế quan, làm giảm khả năng cạnh tranh  của doanh nghiệp trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Các  yếu tố như chất lượng quản trị, khác biệt về chính sách, chi phí giao dịch và chi phí vận chuyển làm tăng thêm chi phí thương mại, ảnh hưởng đến việc tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu của Việt Nam.

Theo dự báo của ADB, kinh tế Việt Nam được dự báo tăng trưởng 6,6% trong năm 2025 và 6,5% trong năm 2026, sau khi tăng mạnh ở mức 7,1% vào năm ngoái.

Tuy nhiên, kinh tế Việt Nam vẫn có khả năng duy trì tăng trưởng tích cực nhờ vào những cải cách thể chế đang diễn ra. Đáng chú ý là các biện pháp kích thích tăng trưởng ngắn hạn nhờ vào dòng vốn đầu tư công dẫn dắt và ưu tiên chiến lược dài hạn thông qua cải cách thể chế toàn diện gần đây và nỗ lực tăng cường hiệu quả được xem là những bước đi tích cực để tinh gọn hoạt động của chính phủ và thúc đẩy phát  triển kinh tế. Nếu thành công, những cải cách  này có thể tăng cường hiệu quả bằng cách  cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện dịch vụ.

“Chính phủ Việt Nam đã đặt ra kế hoạch đạt được mục tiêu tăng trưởng đầy tham vọng, điều này có thể giúp giảm thiểu đáng kể những rủi ro từ bên ngoài. Tăng trưởng kinh tế có thể đạt cao hơn và bền vững nếu các nỗ lực cải cách thể chế toàn diện thời gian qua được triển khai nhanh chóng và hiệu quả.

Những cải cách này sẽ kích thích nhu cầu tiêu dùng trong nước, tăng hiệu quả quản lý nhà nước trong ngắn hạn, từ đó thúc đẩy sự phát triển của khu vực tư nhân trong trung và dài hạn” – báo cáo của ADB nhận định.