Vì sao ăn thịt cóc dễ gây ngộ độc?

Nhiều ca ngộ độc do ăn thịt cóc

Sau một giờ ăn thịt và trứng cóc, bà 58 và cháu 2 tuổi, bị đau bụng, nôn, tức ngực, tím tái, được chẩn đoán ngộ độc nên đến Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê cấp cứu. Ngay sau đó, người cháu được chuyển đến Bệnh viện Sản Nhi Phú Thọ, còn bà được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Mai, Trưởng khoa Hồi sức Tích cực Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết, người bà được được rửa dạ dày, dùng thuốc nâng huyết áp, nâng nhịp tim liên tục. Sau 5 giờ cấp cứu, bệnh nhân qua cơn nguy kịch, kiểm soát được huyết áp ổn định.

Người cháu được đưa đến Bệnh viện Sản Nhi trong tình trạng hoa mắt chóng mặt, khó thở, rét run kèm nôn và đi ngoài. Sau truyền dịch, bù điện giải, chống hạ đường huyết, trẻ tỉnh táo. Hiện, cả hai bà cháu đều xuất viện, sức khỏe hồi phục.

Thực tế, đã có rất nhiều trường hợp ăn thịt cóc bị ngộ độc. Những trường hợp nhẹ, người bị ngộ độc xảy ra tình trạng nôn mửa, chóng mặt, khó thở. Nặng hơn sẽ để lại di chứng suy thận, thậm chí là gây tử vong.

Trước đó vào hồi tháng 4, Trung tâm Y tế huyện Chư Sê (tỉnh Gia Lai) cũng tiếp nhận 3 người bị ngộ độc do ăn thịt cóc. Trong đó, một người đã tử vong.

Người nhà bệnh nhân cho biết, chị Đinh Jơt (sinh năm 1991) là mẹ đẻ của 3 cháu Đinh Thưn (sinh năm 2009), Đinh Ngục (sinh năm 2017) và Nguyễn Đình Thanh Tú (sinh năm 2021) đã bắt một con cóc về làm thịt và nấu ăn.

Sau khi ăn thịt và trứng cóc tại nhà, khoảng 21 giờ cùng ngày, cả 3 cháu đều xuất hiện triệu chứng đau bụng, buồn nôn, nôn ói, đi ngoài phân lỏng.

Khoảng 3 giờ ngày 7/4, các cháu được người nhà đưa lên Trung tâm Y tế huyện Chư Sê để cấp cứu. Trong đó, cháu Nguyễn Đình Thanh Tú được xác định tử vong ngoại viện.

Vì sao ăn thịt cóc có thể gây ngộ độc?

Theo quan niệm dân gian, thịt cóc được dùng làm thực phẩm bổ dưỡng; Hỗ trợ, tăng cường dinh dưỡng sau ốm dậy; Hỗ trợ điều trị trẻ em suy dinh dưỡng, chán ăn, chậm lớn, còi xương, cam tích, lở ngứa… dưới dạng ruốc, bột hoặc thịt tươi dùng để nấu cháo, làm chả cóc...

Tuy nhiên, theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), cóc có chứa độc tố (nhựa cóc) trong một số bộ phận. Trong đó, nhựa cóc (ở tuyến sau tai, tuyến trên mắt và các tuyến trên da cóc), trong gan và buồng trứng. Độc tố của cóc là hợp chất Bufotoxin có tác động đến tim mạch, gây ảo giác, gây hạ huyết áp...

Thành phần độc tố thay đổi tùy theo loài cóc. Khi xâm nhập vào cơ thể qua đường tiêu hóa, độc tố này gây ra ngộ độc cấp tính. Độc tố hấp thu qua da gây ra dị ứng, bỏng rát ở mắt...

Triệu chứng ngộ độc độc tố cóc biểu hiện cấp tính, xuất hiện từ 1 - 2 giờ sau khi ăn (có thể sớm hơn nếu uống rượu, bia) với các biểu hiện: Bị chướng bụng, đau bụng trên rốn kèm theo nôn mửa dữ dội, có thể bị tiêu chảy; Hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, sau đó loạn nhịp tim, rung thất, block nhĩ - thất, trụy tim mạch, huyết áp lúc đầu cao sau đó tụt; Rối loạn cảm giác (đau như kim chích ở đầu ngón tay, chân, tê môi), chóng mặt, ảo giác, vã mồ hôi lạnh, tăng tiết nước bọt, có thể khó thở, ngừng thở, ngừng tim; Bí đái, thiểu niệu, vô niệu và nặng dẫn đến suy thận cấp.

Nếu nhựa cóc bắn dính vào trực tiếp niêm mạc mắt xuất hiện bỏng rát, phù nề niêm mạc... Ngộ độc do độc tố có trong cóc tiên lượng rất nặng, tỷ lệ tử vong rất cao nên cần phát hiện sớm, sơ cứu, cấp cứu kịp thời ở những trung tâm y tế mới có hiệu quả.

Chuyên gia dinh dưỡng của Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM đặc biệt lưu ý, độc tố trong thịt cóc không bị nhiệt phân hủy. Cho nên, trong quá trình chế biến không an toàn, độc tố bị dính sang thịt cóc sẽ không mất đi cho dù đã được nấu sôi, nấu trong thời gian dài.

Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên chế biến cóc làm thức ăn vì nọc độc của cóc có thể gây nguy hiểm đến tính mạng, giá trị dinh dưỡng thịt cóc mang lại cũng không có sự khác biệt so với các loại thịt khác. Khi có biểu hiện ngộ độc sau khi ăn thịt cóc, người thân cần chuyển ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được sơ cứu, cấp cứu kịp thời.