Lâm Đồng: Ngành y tế gặp khó do nợ công và thiếu hụt nhân lực

Nợ công gần 300 tỷ đồng

Nhiều cơ sở y tế ở Lâm Đồng đang gặp khó khăn về tài chính và nhân lực. Ảnh: Lê Văn

Cụ thể, tổng công nợ của các cơ sở y tế tại hai khu vực này tính đến thời điểm trước sáp nhập (30/6/2025) là 299,3 tỉ đồng. Trong đó, khu vực Bình Thuận (cũ) chiếm phần lớn với 257 tỉ đồng. Khoản nợ lớn nhất là hơn 161,6 tỉ đồng tiền thuốc và vật tư y tế. Ngoài ra, còn nợ tiền lương và phụ cấp của viên chức, người lao động với tổng số tiền 24,879 tỉ đồng. Chỉ riêng Bệnh viện đa khoa Bình Thuận đã nợ hơn 14,9 tỉ đồng lương nhân viên.

Bên cạnh đó, tổng nợ chi phí phòng, chống dịch Covid-19 tại khu vực Bình Thuận cũ là 89,363 tỉ đồng. Trong đó, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Bình Thuận bị TAND TP. Phan Thiết (cũ) ban hành bản án buộc phải trả nợ 5,121 tỉ đồng cho một công ty dịch vụ tổng hợp.

Đối với khu vực Đắk Nông (cũ), tổng công nợ phải trả là hơn 28,162 tỉ đồng, gồm: Nợ chi phí mượn hàng phục vụ phòng, chống dịch Covid-19 hơn 12,5 tỉ đồng; nợ chi phí phòng, chống dịch (đã có chứng từ) nhưng chưa được bố trí kinh phí 913 triệu đồng; cùng khoản nợ xây dựng cơ bản hơn 12,9 tỉ đồng do thanh toán vượt so với quyết toán.

Đến hiện tại, các đơn vị thuộc Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng và các đơn vị liên quan đã xử lý được gần 13,2 tỉ đồng. Tổng số nợ phải trả tại các cơ sở y tế khu vực Bình Thuận và Đắk Nông (cũ) đến thời điểm hiện tại là hơn 286,1 tỉ đồng.

Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng Võ Thị Ái Liễu cho biết, nguyên nhân được xác định một phần là do chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế bị xuất toán; giá dịch vụ chưa đủ bù chi, dẫn đến mất cân đối tài chính, khiến nhiều doanh nghiệp ngừng cung ứng, gây thiếu thuốc và vật tư y tế.

Sở Y tế Lâm Đồng kiến nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo các sở, ngành liên quan phối hợp xử lý công nợ tại các cơ sở y tế, đặc biệt trong lĩnh vực khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế.

Đồng thời đề xuất sớm làm việc với các bộ, ngành Trung ương để xem xét thanh toán chi phí và hướng dẫn tạm ứng 80% phần chi vượt dự kiến năm 2024 cho các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn.

Thiếu hụt nhân lực y tế nghiêm trọng

Theo Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng, toàn tỉnh hiện có 54 đơn vị sự nghiệp công lập. Riêng hệ thống khám, chữa bệnh có 37 cơ sở, gồm 8 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh, 6 bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh, 22 trung tâm y tế khu vực và Trung tâm Y tế quân - dân y đặc khu Phú Quý.

Mặc dù địa bàn rộng, số lượng cơ sở y tế nhiều, nhưng toàn tỉnh hiện có tới 1.136/6.441 tổng số biên chế chưa được tuyển dụng, trong đó khu vực Bình Thuận cũ chiếm tới 1.025 biên chế trống. Đáng nói trong khi biên chế trống nhiều, số hợp đồng đang công tác là 1.432 người nhưng chưa được tuyển dụng được.

Theo Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng, việc thi tuyển viên chức y tế không được tổ chức trong thời gian dài đã dẫn đến tình trạng nhân lực, số lượng lớn người làm việc tại các cơ sở chưa được tuyển dụng.

Đặc biệt, hầu hết các cơ sở y tế đều thiếu nhân lực có trình độ cao, chuyên khoa sâu trong các lĩnh vực như: Ung thư, tim mạch, ngoại thần kinh, can thiệp mạch, gây mê hồi sức… Nhân sự làm công tác đấu thầu thuốc phần lớn kiêm nhiệm, năng lực chuyên môn hạn chế. Nhân lực công nghệ thông tin còn thiếu kinh nghiệm, khiến việc triển khai bệnh án điện tử và đồng bộ dữ liệu bảo hiểm y tế gặp nhiều trở ngại.

Cũng theo Sở Y tế tỉnh Lâm Đồng, tỷ lệ bác sĩ/vạn dân còn rất thấp và tỷ lệ danh mục kỹ thuật trong khám chữa bệnh được triển khai còn rất thấp so với phân tuyến của Bộ Y tế.

Cụ thể, trong năm 2024, khu vực Bình Thuận (cũ) chỉ được phê duyệt 317 kỹ thuật cho 62 cơ sở y tế, trong khi khu vực Lâm Đồng cũ đã phê duyệt 30.282 kỹ thuật cho 65 cơ sở y tế, một sự chênh lệch với khoảng cách quá lớn…

Giám đốc Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Xuân Tạo cho biết, đơn vị đang đối mặt với hàng loạt khó khăn. Đó là, công tác đấu thầu thuốc còn vướng mắc; bệnh viện thiếu đội ngũ bác sĩ chuyên sâu; một số trang thiết bị, cơ sở vật chất xuống cấp; chi phí khám chữa bệnh vượt dự toán. Bệnh viện luôn trong tình trạng quá tải, nhưng khi kê thêm giường thì không được quỹ bảo hiểm y tế thanh toán theo quy định cũng là một khó khăn lớn về mặt tài chính cho bệnh viện.