HoREA đề xuất thuế suất TNDN 6% đối với doanh nghiệp là chủ đầu tư xây NƠXH chỉ để cho thuê
Góp ý dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT) và dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), HoREA đề nghị hỗ trợ thuế suất đối với các đối tượng chủ dự án cho thuê nhà ở xã hội, dự án cải tạo chung cư và chủ nhà trọ cho thuê dài hạn.
Theo đó, Hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) đánh giá hai dự thảo trên là “cơ hội vàng” để được Quốc hội xem xét bổ sung quy định mức thuế suất thuế GTGT và thuế TNDN hợp lý nhất đối với 3 đối tượng chịu thuế, gồm: chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội (NƠXH) chỉ để cho thuê; chủ đầu tư dự án đầu tư, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư; chủ nhà trọ cho thuê phòng trọ dài hạn.
Đề xuất áp dụng thuế suất TNDN 6% đối với của doanh nghiệp đầu tư xây dựng NƠXH chỉ để cho thuê
HoREA cho rằng việc áp dụng thuế suất TNDN 6% đối với của doanh nghiệp đầu tư xây dựng NƠXH chỉ để cho thuê sẽ giúp cụ thể hóa chính sách ưu đãi về thuế đối với đối tượng này tại Luật Nhà ở 2023.
Trước đây, Luật Nhà ở 2014 đã quy định chủ đầu tư xây dựng dự án NƠXH không sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước thì được miễn, giảm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế, trường hợp đầu tư xây dựng NƠXH chỉ để cho thuê thì được giảm 70% thuế GTGT, thuế TNDN theo quy định của pháp luật về thuế đối với NƠXH hiện hành. Điều này có nghĩa là theo các quy định trên đây thì các chủ đầu tư dự án NƠXH chỉ để cho thuê chỉ nộp 6% thuế TNDN (giảm 70% so với mức thuế suất 20% thuế TNDN). Nhưng các quy định của Luật Nhà ở 2014 đã không thực thi được trên thực tế, bởi lẽ theo quy định của pháp luật về thuế đối với NƠXH hiện hành quy định tại Luật Thuế TNDN 2008 chỉ quy định áp dụng mức thuế suất 10% thuế TNDN đối với tất cả dự án NƠXH để bán, cho thuê mua, cho thuê, mà không có quy định mức thuế suất 6% thuế TNDN đối với dự án NƠXH chỉ để cho thuê.
Hiện nay, Luật Nhà ở 2023 quy định chủ đầu tư xây dựng dự án NƠXH bằng nguồn vốn tư nhân về việc được ưu đãi thuế GTGT, thuế TNDN theo quy định của pháp luật về thuế. Dù vậy, Dự thảo Luật Thuế TNDN cũng chỉ mới quy định áp dụng mức thuế suất 10% Thuế TNDN đối với doanh nghiệp đầu tư xây dựng NƠXH, áp dụng cho tất cả 3 loại dự án NƠXH bao gồm: dự án NƠXH để bán; dự án NƠXH để cho thuê mua; dự án NƠXH chỉ để cho thuê.
Việc phát triển NƠXH để cho thuê là định hướng chủ đạo có tính chiến lược nhưng hiện nay rất khó thu hút nhà đầu tư nên cần xây dựng tổng thể, đồng bộ nhiều chính sách ưu đãi, trong đó có chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp để khuyến khích nhà đầu tư tham gia phát triển NƠXH chỉ để cho thuê.
Đề xuất áp dụng mức thuế suất 10% thuế TNDN đối với chủ đầu tư dự án đầu tư, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư
Tiếp đó, HoREA đề nghị quy định doanh nghiệp chủ đầu tư dự án đầu tư, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư được áp dụng mức thuế suất 10% thuế TNDN để khuyến khích nhiều nhà đầu tư tham gia thực hiện các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thuộc loại dự án rất khó thu hút nhà đầu tư.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng và các địa phương cho thấy, hiện nay trong cả nước có 366 nhà chung cư thuộc diện cải tạo, xây dựng lại, nhưng trong giai đoạn từ ngày 01/07/2015 đến ngày 30/11/2022 chỉ có 42 nhà chung cư chiếm 11% đã hoàn thành việc cải tạo, xây dựng lại và 69 nhà chung cư chiếm 19% đang thực hiện việc cải tạo, xây dựng lại.
Đề xuất áp dụng thuế khoán 1% doanh thu để tính thuế GTGT chủ nhà trọ cho thuê dài hạn
Cuối cùng, HoREA đề nghị Bộ Tài chính áp dụng thuế khoán 1%/doanh thu (thay vì 7%) để tính thuế GTGT đối với các chủ nhà trọ cho thuê phòng trọ dài hạn. Việc này sẽ hỗ trợ thiết thực cho các chủ nhà trọ cho thuê phòng trọ dài hạn có thêm nguồn lực đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, phòng cháy chữa cháy, tăng thêm tiện ích cho người thuê trọ và góp phần kéo giảm giá cho thuê phòng trọ.
Hiệp hội thông tin cho đến nay, các chủ nhà trọ cho thuê lưu trú dài hạn (không nhằm mục đích cho thuê du lịch, AirBnB) chưa được hưởng bất kỳ chính sách ưu đãi hoặc hỗ trợ nào. Sau đại dịch COVID-19, các chương trình của Chính phủ cũng chỉ mới hỗ trợ 2 tháng tiền thuê phòng trọ cho công nhân, lao động, nhưng chưa áp dụng đối với các chủ nhà trọ.
Mặt khác, Luật Quản lý Thuế 2019 quy định dịch vụ lưu trú gồm: Hoạt động cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch, khách vãng lai khác; hoạt động cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn không phải là căn hộ cho sinh viên, công nhân và những đối tượng tương tự; hoạt động cung cấp cơ sở lưu trú cùng dịch vụ ăn uống hoặc các phương tiện giải trí sẽ áp dụng tỷ lệ % tính thuế GTGT bằng 5% doanh thu và 2% thuế thu nhập cá nhân.
Điểm bất hợp lý của quy định thuế suất trên là không phân biệt giữa các loại hình hoạt động dịch vụ lưu trú cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn như nhà trọ cho thuê dài hạn theo tháng, theo năm với dịch vụ lưu trú cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn như khách sạn mini cho thuê ngắn hạn theo ngày, theo giờ.
Bên cạnh đó, các chủ nhà trọ cho thuê lưu trú dài hạn cũng hội đủ điều kiện để được công nhận là một hình thức phát triển NƠXH là nhà ở riêng lẻ do cá nhân, hộ gia đình cho thuê lưu trú dài hạn theo quy định tại Luật Nhà ở 2023.