Ứng dụng khoa học công nghệ giải quyết vấn đề môi trường cấp bách

GS.VS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phát biểu đề dẫn hội thảo

Phát biểu đề dẫn Hội thảo khoa học với chủ đề “Thực trạng và giải pháp xử lý các vấn đề cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường Thủ đô Hà Nội”, GS.VS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nêu rõ: Hà Nội đang đối mặt với những vấn đề môi trường nghiêm trọng. Các vấn đề như ô nhiễm không khí, đặc biệt là bụi mịn PM2.5; ô nhiễm nguồn nước gồm cả nước mặt lẫn nước ngầm; áp lực từ chất thải rắn hay tác động của biến đổi khí hậu với tình trạng thời tiết cực đoan, suy giảm diện tích cây xanh và hệ sinh thái đô thị đã không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống, sức khỏe cộng đồng mà còn có thể làm giảm khả năng thu hút đầu tư của Hà Nội cũng như sự phát triển bền vững của Thủ đô.

Chính vì vậy, việc tìm kiếm các giải pháp hiệu quả để xử lý các vấn đề môi trường cấp bách là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu hiện nay. Trong đó, vai trò của khoa học và công nghệ trong quản lý và bảo vệ môi trường ngày càng trở nên quan trọng.

Theo GS. VS Châu Văn Minh: Trên thế giới, nhiều đô thị lớn đã ứng dụng thành công các giải pháp khoa học và công nghệ để cải thiện môi trường; chẳng hạn như hệ thống quan trắc không khí tự động, công nghệ xử lý nước thải tiên tiến, mô hình kinh tế tuần hoàn trong quản lý chất thải, hay sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong giám sát và dự báo môi trường.

Chính phủ đã có nhiều chủ trương quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển đô thị bền vững và gần đây nhất là Quyết định số 1569/QĐ-TTg ngày 12/12/2024 về Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, và Quyết định số 1668/QĐ-TTg ngày 27/12/2024 về Điều chỉnh Quy hoạch chung Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến 2065. Những nghị quyết này đều đã nhấn mạnh vai trò của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong bảo vệ môi trường.

"Hội thảo hôm nay là một diễn đàn hữu ích để các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp cùng trao đổi, chia sẻ những kết quả nghiên cứu mới, những giải pháp đột phá nhằm giải quyết các vấn đề môi trường cấp bách của Hà Nội. Chúng tôi mong rằng các tham luận sẽ mang lại những phân tích khoa học sâu sắc về thực trạng ô nhiễm môi trường của Thủ đô, kinh nghiệm quốc tế trong công tác bảo vệ môi trường, cung cấp thông tin về các giải pháp công nghệ và chính sách khả thi để áp dụng vào thực tiễn. Đây sẽ là cơ sở để TP tiếp tục triển khai các giải pháp bảo vệ môi trường hiệu quả hơn" - GS. VS Châu Văn Minh bày tỏ.

Cũng theo GS. VS Châu Văn Minh, với vai trò là cơ quan nghiên cứu khoa học hàng đầu Việt Nam, trực thuộc Chính phủ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã triển khai nhiều đề tài, dự án nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực quan trắc và mô phỏng chất lượng không khí, đưa ra các cảnh báo sớm và giải pháp kiểm soát ô nhiễm; phát triển chế phẩm sinh học, các vật liệu xử lý ô nhiễm, xử lý nước thải tiên tiến; nghiên cứu và ứng dụng công nghệ tái chế, xử lý chất thải rắn, hướng tới nền kinh tế tuần hoàn hay gần đây là triển khai giải pháp ứng dụng AI và dữ liệu lớn; công nghệ viễn thám và GIS trong giám sát và quản lý môi trường đô thị.

Một số quy trình công nghệ đã được Viện Hàn lâm chuyển giao cho Hà Nội như công nghệ xử lý chất thải rắn, xử lý nước thải, công nghệ xử lý ô nhiễm thủy ngân, công nghệ xử lý rỉ rác hay phần mềm GAINS -Vietnam trong quản lý chất lượng không khí; thiết kế giải pháp công nghệ xử lý nước rỉ rác tại bãi rác Nam Sơn…

"Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng TP Hà Nội trong việc nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng các giải pháp khoa học công nghệ để giải quyết các vấn đề môi trường cấp bách"- GS. VS Châu Văn Minh khẳng định.