Thiếu nguồn, giá cát sỏi tại Quảng Ngãi tăng

Nguồn cung cát, sỏi có trữ lượng thấp

Theo lãnh đạo Sở NNMT tỉnh Quảng Ngãi, hiện nay, nguồn cung vật liệu xây dựng như đất, đá, cát, sỏi phục vụ các công trình đầu tư công trên địa bàn tỉnh nói chung và khu vực phía Tây tỉnh (Kon Tum cũ) nói riêng đang bị thiếu hụt.

Trong số 54 mỏ khoáng sản tại phía Tây tỉnh Quảng Ngãi, có 15 mỏ đá làm vật liệu xây dựng thông thường; 33 mỏ cát; 3 mỏ đất và 3 mỏ sét làm gạch, ngói. Nhận định của ngành chức năng, nguồn cung vật liệu xây dựng cho các công trình đầu tư công đang thiếu hụt nghiêm trọng, nhất là tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa.

Ông Võ Minh Vương - Phó Giám đốc Sở NNMT tỉnh Quảng Ngãi - cho biết, khu vực phía Tây tỉnh có trữ lượng cát xây dựng trên các dòng sông không lớn, phân bố không đều. Đáng lo ngại, tình trạng lén lút khai thác cát trái phép còn diễn ra. Nguồn cung vật liệu xây dựng tại các xã thuộc địa bàn phía Tây Bắc và phía Tây Nam của tỉnh đang rơi vào tình trạng cung không đủ cầu.

Ông Dương Đăng Khoa - Phó Chủ tịch UBND xã Tu Mơ Rông - cho biết, xã hiện có 5 điểm mỏ quy hoạch, gồm 2 mỏ cát, đá đang khai thác và 2 mỏ đất đã đấu giá. Nhu cầu vật liệu xây dựng, đặc biệt là cát, rất lớn để phục vụ các công trình trọng điểm giai đoạn 2026 - 2030. Tuy nhiên, hạ tầng giao thông yếu kém và chi phí vận chuyển cao đã làm giá khoáng sản tăng, gây khó khăn cho các doanh nghiệp. Ông Khoa kiến nghị UBND tỉnh gia hạn khai thác 2 mỏ cát, đá đến tháng 1.2026 và cấp phép 2 mỏ đất đắp để giải quyết tình trạng thiếu đất đắp.

Theo đại diện một doanh nghiệp khu vực phía Tây Quảng Ngãi, giá cát mua tại mỏ hiện dao động từ 300.000 - 320.000 đồng/m³. Cước vận chuyển khoảng 3.000 đồng/m³/km. Tại xã Măng Ry, mỗi khi có nhu cầu mua cát, các hộ dân và đơn vị thi công buộc phải vận chuyển từ xã Đăk Tô, cách địa phương khoảng 50km. Quãng đường vận chuyển dài, trong khi hạ tầng giao thông xuống cấp nghiêm trọng. Hệ quả là giá cát khi đưa về địa bàn xã Măng Ry đã vượt mốc 500.000 đồng/m³.

Dự án trọng điểm phía Tây có nguy cơ thiếu vật liệu xây dựng

Để giải quyết khó khăn về nguồn cung vật liệu xây dựng cho các công trình đầu tư công, Sở NNMT đã kiến nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi xem xét áp dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết số 66/2025/NQ-CP ngày 21.9.2025 của Chính phủ. Đối với các công trình không phát sinh khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trong thi công, đề xuất cấp phép thăm dò, khai thác vật liệu xây dựng theo cơ chế chỉ định, nhằm tháo gỡ vướng mắc trong triển khai Luật Địa chất và Khoáng sản năm 2024.

Theo ông Đỗ Tâm Hiển - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi, lãnh đạo tỉnh đã yêu cầu Sở NNMT khẩn trương phối hợp với Sở Tài chính rà soát, kiểm tra, đánh giá tổng thể trong quy hoạch tỉnh thời gian tới; trong đó chú trọng các mỏ khoáng sản, bảo đảm không để xảy ra tình trạng khan hiếm vật liệu xây dựng, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân và Nhà nước. Tỉnh sẽ nghiên cứu xây dựng quy chế phối hợp giữa các ngành, lực lượng và địa phương trong quản lý khoáng sản; tăng cường kiểm tra hoạt động của các mỏ đang khai thác, mỏ đã hết thời hạn hoặc bị thu hồi, kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm theo quy định.