Quảng Nam: Doanh nghiệp "bòn rút" khoáng sản nhiều năm rồi "lặn" mất tăm

Ngày 6/3, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Nam cho biết, UBND tỉnh đã giao UBND huyện Thăng Bình thực hiện việc hoàn thổ, đóng cửa và phục hồi môi trường đối với mỏ khoáng sản đất tại đồi Châu Mỹ (thôn Quý Xuân, xã Bình Quý) khi Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam đã "tháo chạy" sau nhiều năm khai thác.

Bòn rút tài nguyên xong, chây ì không hoàn thổ

Từ những năm 2013 đến 2017, nhằm triển khai dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi qua địa bàn tỉnh Quảng Nam, mỏ khoáng sản đất (trên diện tích khoảng 7ha tại thôn Châu Mỹ) đã được cơ quan chức năng cấp phép khai thác cho Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam.

Mặc dù được cấp phép khai thác theo quy định nhưng đơn vị này đã "bỏ chạy" khỏi địa phương sau khi hết hạn giấy phép khai thác trước khi dự án cao tốc đưa vào hoạt động năm 2018.

"Đất đồi bị múc tơi tả khiến môi trường khu vực này trở nên nham nhở suốt nhiều năm qua. Mỏ sau khi khai thác đã để lại nhiều hố sâu, gây nguy hiểm cho người dân và gia súc chăn thả ở khu vực trồng keo lá tràm", một người dân lắc đầu ngao ngán nói.

Trước tình trạng mỏ đất chưa được hoàn thổ, ngày 15/3/2022, UBND tỉnh Quảng Nam đã yêu cầu huyện Thăng Bình đôn đốc xã Bình Quý khẩn trương hoàn thiện thủ tục đóng cửa mỏ đất của Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam. Đồng thời, huyện phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra, xác nhận việc hoàn thành công tác hoàn thổ, phục hồi môi trường.

Để nắm thông tin về quá trình hoàn thổ tại mỏ đất nói trên, phóng viên đã liên hệ với UBND xã Bình Quý thì được lãnh đạo xã xác nhận: Phía đơn vị chỉ mới tiến hành cho tổ chức đấu thầu gói thầu hoàn thổ đề án đóng cửa mỏ đất san lấp xây dựng cơ bản tại thôn Quý Xuân.

Lãnh đạo xã Bình Quý cho biết, đến nay phía UBND xã là chủ đầu tư gói thầu nói trên (giá trị khoảng 1,6 tỷ đồng).

Theo đó, gói thầu được đơn vị mời thầu tại TP Đà Nẵng; tổ chức mời thầu và đấu thầu vào tháng 12/2023.

Hiện nay, chủ đầu tư đang chờ phía đơn vị trúng thầu là Công ty CP 19-5 tại TP Đà Nẵng vào để thương thảo, kiểm tra thông tin lần cuối trước khi quyết định ký công nhận đơn vị trúng thầu.

Theo lãnh đạo xã Bình Quý, trước khi "tháo chạy" khỏi địa phương, Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam mới nộp khoảng 1,8 tỷ đồng trong tổng số 3 tỷ đồng tiền ký quỹ để thực hiện khôi phục, hoàn thổ mỏ sau khai thác theo quy định.

Dự án nâng cấp quốc lộ 14E được phép đổ vật chất thừa

Theo ghi nhận của phóng viên, mặc dù mỏ khoáng sản đất của Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam chưa thực hiện việc hoàn thổ nhưng các đơn vị thi công thuộc dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 14E do Ban Quản lý dự án 4 làm chủ đầu tư đã được phép đổ vật chất thừa trong quá trình thi công trong suốt thời gian qua.

Tại hiện trường mỏ khoáng sản đất tại đồi Châu Mỹ, thôn Quý Xuân (xã Bình Quý) vào sáng 6/3, phóng viên ghi nhận Công ty CP Tập đoàn xây dựng 168 Việt Nam đang thi công san lấp hàng trăm mét khối vật chất thừa thuộc dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 14E xuống diện tích mỏ đất của Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam.

Bên trong khu vực đang san lấp, phóng viên ghi nhận các vật chất thừa phần lớn là đá, gạch, bê tông, xà bần, rễ cây đang được công nhân và máy móc thuộc Công ty CP Tập đoàn Xây dựng 168 Việt Nam thực hiện san ủi xuống các vị trí của mỏ.

Trước đó, ngày 8/8/2023, UBND tỉnh đã thống nhất chủ trương cho Ban Quản lý dự án 4 chỉ đạo đơn vị thi công phối hợp với huyện Thăng Bình đổ vật chất thừa trong quá trình thi công vào khu vực mỏ đất tại đồi Châu Mỹ, xã Bình Quý.

Căn cứ khối lượng đã được Ban Quản lý dự án 4 đổ, UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện Thăng Bình điều chỉnh giảm khối lượng, hoàn chỉnh hồ sơ cải tạo, phục hồi môi trường mỏ đất tại đồi Châu Mỹ.

Về quá trình đổ vật chất thừa tại mỏ đất đối với Ban Quản lý dự án 4, UBND xã Bình Quý cho biết đơn vị có cho người kiểm tra và chỉ cho đơn vị này đổ tại 2 vị trí. Các vị trí còn lại sẽ do đơn vị trúng thầu nói trên thực hiện hoàn thổ trong thời gian tới.

Trao đổi với phóng viên, lãnh đạo Phòng Khoáng sản (Sở Tài nguyên và Môi trường) cho rằng, sau khi Tổng Công ty Xây dựng Nông nghiệp Việt Nam không chịu hoàn thổ, đóng cửa mỏ sau khai thác, UBND tỉnh đã yêu cầu địa phương thực hiện hoàn thổ, đóng cửa mỏ theo quy định.

Đối với mỏ đất tại đồi Châu Mỹ, lãnh đạo Phòng Khoáng sản khẳng định, mỏ đã được phê duyệt đề án đóng cửa mỏ.

Theo đó, đơn vị liên quan phải cần hơn 40 ngàn m3 đất các loại để hoàn thổ, cải tạo môi trường cũng như việc trồng cây phục hồi mỏ trong vòng 3 năm.

Theo vị này, việc lấy vật chất thừa tại dự án do Ban Quản lý dự án 4 làm chủ đầu tư hiện nay chủ yếu là làm giảm bớt kinh phí hoàn thổ cho địa phương sau khi đã được UBND huyện Thăng Bình và UBND xã Bình Quý thống nhất.