Chuyên gia kinh tế, TS Vũ Đình Ánh: "Chúng ta đang tư duy một cách lạ lùng về quyền sở hữu đất"

Phát biểu tại Tọa đàm, PGS.TS Trần Quốc Toản, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, đánh giá Luật Đất đai thông qua là bước tiến lớn giúp hoàn thiện thể chế chính sách đất đai. Nhấn mạnh đất là vấn đề rộng lớn, tác động tới toàn bộ nền kinh tế, ông Toản cho rằng việc xây dựng hành lang pháp luật là vấn đề rất quan trọng để thực hiện chính sách đất đai hiệu quả.

“Từ góc độ đất đai trở thành hàng hoá, tham gia vào quan hệ thị trường dưới nhiều góc độ như mở hạn điền, tạo không gian cho bất động sản phát triển, phát triển chính sách liên quan tới nhà ở xã hội…, để hàng hoá này có thể phát huy được hiệu quả thì các chính sách cần được thể chế một cách cụ thể”, PGS.TS Trần Quốc Toản nêu quan điểm, đồng thời cho rằng các văn bản dưới Luật cũng nên tính tới việc dự báo được các tình huống phát sinh.

Đồng quan điểm với PGS.TS Trần Quốc Toản, Chuyên gia kinh tế, TS Vũ Đình Ánh cũng cho rằng, những thay đổi trong Luật Đất đai sửa đổi xuất phát yếu tố thực tiễn, đã góp phần giải quyết những vướng mắc về pháp lý liên quan đến bất động sản hiện nay.

Bên cạnh đó, TS Vũ Đình Ánh cũng đã có những ý kiến đóng góp về các vướng mắc chưa được giải quyết trong Luật Đất đai sửa đổi gồm: Quyền sở hữu cá nhân, đấu thầu, cho thuê đất, quy hoạch đất ở, thu hồi đất và tài chính đất đai.

“Ở góc độ cá nhân, tôi cho rằng Luật Đất đai sửa đổi lần này mang đến nhiều cơ hội đầu tư. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những rủi ro pháp lý, những “cái bẫy” mà các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản cần phải chú ý”, chuyên gia kinh tế Vũ Đình Ánh nhấn mạnh.

Về quyền sở hữu đất đai, ông Ánh bày tỏ sự lo ngại về tư duy trong việc sử dụng quyền sở hữu đất đai (chuyển quyền sở hữu từ một người sang một nhóm người). “Lấy ví dụ khi tôi mua nhà, thay vì tự đứng tên, tôi lại phải ghi tên vợ mình. Điều đó cho rằng chúng ta đang tư duy một cách lạ lùng về quyền sở hữu đất, chuyển từ sở hữu của một cá nhân sang sở hữu của một nhóm người”, ông Ánh nói.

Về đấu thầu, theo TS Vũ Đình Ánh, cần phải siết chặt thêm các quy định về đấu thầu và tiêu chuẩn doanh nghiệp tham gia đấu thầu, từ đó mới tạo ra thêm nguồn cung thật cho phân khúc nhà ở thương mại.

Liên quan đến vấn đề cho thuê đất, ông Ánh nhận định: “Việc trả tiền thuê đất một lần không phải là quá tệ nhưng lại bất cập ở góc độ chúng ta định giá đất quá rẻ mạt. Trong nhiều năm qua, chúng ta gần như là cho không tiền thuê đất”. 

Nếu muốn cho thuê đất một cách hiệu quả, chúng ta cần phải giải quyết được 2 vấn đề, đó là định giá đất và điều chỉnh giá thuê đất. Cũng theo chuyên gia, định giá đất là một trong những “yếu điểm” của Luật Đất đai sửa đổi.