Chọn tổ hợp lớp 10 cần cân nhắc kỹ định hướng nghề, năng lực

Lúng túng chọn tổ hợp môn học

Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 học sinh sẽ phải thi 4 môn, trong đó, Ngoại ngữ không còn là môn thi bắt buộc.

Theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, học sinh lớp 10 sẽ phải học 8 môn bắt buộc bao gồm Ngữ văn; Toán; Ngoại ngữ 1; Giáo dục thể chất; Giáo dục quốc phòng và an ninh; Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; Giáo dục của địa phương và Lịch sử.

Ngoài các môn bắt buộc, các em sẽ được lựa chọn 4 môn trong 9 môn học bao gồm: Địa lý; Giáo dục kinh tế và pháp luật; Vật lý; Hóa học; Sinh học; Công nghệ; Tin học; Âm nhạc; Mỹ thuật. Ngoài ra, học sinh còn phải lựa chọn các chuyên đề học tập khác nhau.

Với việc Ngoại ngữ không còn phải là môn thi bắt buộc trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, nhiều học sinh bắt đầu lo lắng đến việc chọn tổ hợp môn khi vào 10.

Vừa thở phào khi con thi đỗ vào lớp 10, chị Nguyễn Thị Lan, quận Hà Đông, Hà Nội lại thêm căng thẳng khi cùng con nghiên cứu lựa chọn tổ hợp môn học.

Chị Lan chia sẻ: “Việc chọn tổ hợp môn học liên quan đến định hướng ngành, nghề khi con tốt nghiệp THPT và chọn trường đại học nên tôi rất băn khoăn, đắn đo”.

Lý do là bởi, đối với cả chị Lan và con, việc định hướng nghề nghiệp thời điểm hiện tại chưa thật sự rõ ràng. “Xu hướng ngành nghề thay đổi liên tục nên tôi và con đều khó chọn”, chị Lan chia sẻ.

Cùng chung nỗi băn khoăn trên, em Nguyễn Minh Tú, học sinh Trường THCS Phan Chu Trinh (quận Ba Đình, Hà Nội), cho biết: “Việc chọn phân ban trong cấp 3 cũng ảnh hưởng tới việc chúng em vào ngành nào khi lên đại học. Do đó, em cùng với gia đình đã sắp xếp, cân nhắc để chọn ra phân ban phù hợp, ví dụ như ban D”.

Trong khi đó, anh Hoàng Văn Tuấn - quận Hoàng Mai, Hà Nội, cũng trăn trở về việc chọn tổ hợp môn cho con. “Khi con bắt đầu chuẩn bị thi 10, tôi đã làm việc với con, biết được điểm mạnh của con là những môn nào. Thông qua các môn học đó, tôi cũng đã có những định hướng cụ thể bắt đầu khi vào 10 sẽ chọn cho con tổ hợp môn nào. Con tôi học tốt môn Toán, Tiếng Anh, Vật lý nhưng lại sợ Hoá học”.

Lời khuyên của thầy cô

Thấu hiểu sự lo lắng, băn khoăn của phụ huynh, nhiều năm nay, trường THPT Hoàng Văn Thụ - quận Hoàng Mai, Hà Nội thường các thầy cô giáo trực tiếp tiếp nhận hồ sơ tuyển sinh trực tiếp và tư vấn cho phụ huynh, học sinh về chọn tổ hợp môn học.

Trước đó, nhà trường có đăng thông báo về các tổ hợp môn học được nhà trường giảng dạy, lựa chọn để phụ huynh, học sinh nghiên cứu, lựa chọn.

Theo đó, năm học 2024 - 2025, trường THPT Hoàng Văn Thụ có 4 tổ hợp môn học để lựa chọn bao gồm: Lý, Hoá, Sinh, Tin (môn chuyên đề là Toán, Lý, Hoá). Tổ hợp 2 gồm: Lý, Hoá, Sinh, Công nghệ (môn chuyên đề là Toán, Lý, Hoá). Tổ hợp 3 gồm: Lý, Địa, Giáo dục Kinh tế&Pháp luật, Tin (môn chuyên đề là Văn, Toán, Lý). Tổ hợp 4 gồm: Địa, Giáo dục Kinh tế&Pháp luật, Hoá, Công nghệ (môn chuyên đề là Văn, Toán, Địa).

Dành lời khuyên cho học sinh, phụ huynh, thầy Nguyễn Minh Phi chia sẻ: “Các em học sinh nên lựa chọn tổ hợp môn học theo định hướng nghề nghiệp và sở thích của bản thân để tránh việc đổi tổ hợp ngang chừng”.

Cùng quan điểm với thầy Phi, thầy Lê Trung Kiên - Hiệu trưởng trường THPT Nguyễn Gia Thiều, quận Long Biên, Hà Nội cũng cho rằng việc lựa chọn tổ hợp môn rất quan trọng trong suốt thời gian THPT và cả việc định hướng nghề nghiệp sau này. Bởi lẽ, nếu học sinh lựa chọn môn học phù hợp sẽ phát huy được thế mạnh của mình.

Theo thầy Kiên, trước khi lựa chọn môn học lựa chọn lớp 10, học sinh và phụ huynh cần lưu ý một số vấn đề. Đó là định hướng ngành, nghề sau khi tốt nghiệp THPT là gì? Ví dụ nếu bạn định chọn lĩnh vực khoa học kỹ thuật thì nên lựa chọn các môn khoa học tự nhiên như Lý, Hoá, Sinh… để phù hợp với kiến thức, yêu cầu của nghề, với yêu cầu của trường đại học, cao đẳng, trung cấp nghề.

Nếu các em lựa chọn nghề cần kiến thức xã hội thì lựa chọn các môn trong nhóm Địa, Giáo dục Kinh tế&Pháp luật… Học sinh, phụ huynh cần theo dõi dự báo triển vọng của nghề trong tương lai.

Một điều vô cùng quan trọng nữa là việc đánh giá năng lực bản thân phù hợp với các nhóm môn nào? Nếu bạn học tốt các môn xã hội mà lựa chọn các môn tự nhiên thì khi học sẽ vất vả hơn và quan trọng là không phù hợp với định hướng nghề trong tương lai, với yêu cầu của các trường đào tạo nghề.

“Trước khi lựa chọn môn học, học sinh, phụ huynh cần cân nhắc kỹ định hướng nghề, năng lực bản thân để tránh việc phải thay đổi môn học lựa chọn vì không phù hợp, không đáp ứng được năng lực của môn học”, thầy Kiên nhấn mạnh.

Trong khi đó, để thuận tiện cho phụ huynh, học sinh nghiên cứu, lựa chọn tổ hợp môn học, từ tháng 5/2024, trường THPT Trương Định, quận Hoàng Mai, Hà Nội đã đưa thông tin về tổ hợp môn học được giảng dạy ở lớp 10 năm học 2024 - 2025 lên website nhà trường.

Thầy Lê Việt Dương - Hiệu trưởng nhà trường cho rằng, bên cạnh việc chọn môn học theo năng lực, sở trường, sở thích, học sinh cũng nên cân nhắc đến yếu tố nghề nghiệp trong tương lai.

“Lựa chọn tổ hợp tự chọn nên là những môn có tính chất định hướng nghề nghiệp và phù hợp năng lực học sinh. Nhiều em sợ môn học tự nhiên khó nên không dám chọn. Thế nhưng, sau này các em muốn xét tuyển đại học bằng khối A1 không học môn tự nhiên sẽ rất khó. Các em nên lựa chọn tổ hợp theo đúng sở thích, sở trường và định hướng nghề nghiệp”, thầy Dương nhấn mạnh.