Định vị mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam giai đoạn 2026-2030

Xây dựng mô hình tăng trưởng mới

Phát biểu khai mạc Diễn đàn, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung nhấn mạnh Việt Nam đang đứng trước giai đoạn phát triển quan trọng, hướng tới mục tiêu trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045. Bối cảnh thế giới tiếp tục biến động phức tạp, khó dự báo, có thể tác động đa chiều tới các mục tiêu chiến lược dài hạn của Việt Nam.

Theo Thứ trưởng, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách mang tính đột phá trong sắp xếp bộ máy, cải cách thể chế và tổ chức lại không gian phát triển, tạo nền tảng quan trọng cho tăng trưởng. Tuy vậy, để tận dụng hiệu quả các dư địa mới, Việt Nam cần định vị tầm nhìn trong bối cảnh mới, đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng và huy động hiệu quả các nguồn lực nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong giai đoạn mới.

Chính vì vậy, Việt Nam cần xác lập mô hình tăng trưởng mới dựa trên các yếu tố: năng suất tổng hợp, hiệu quả đầu tư, đổi mới sáng tạo và khoa học - công nghệ. Mô hình này đòi hỏi kết hợp hài hòa giữa động lực truyền thống như đầu tư, xuất khẩu, lao động và các động lực mới gồm kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tri thức, kinh tế tuần hoàn và kinh tế “bạc”, tạo nền tảng cho tăng trưởng dài hạn.

Theo Thứ trưởng, việc xây dựng mô hình tăng trưởng mới đòi hỏi sự gắn kết giữa các thành phần kinh tế. Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, tập trung vào hạ tầng chiến lược và hoàn thiện khung pháp lý. Kinh tế tư nhân cần trở thành động lực đổi mới, giữ vai trò dẫn dắt ở các lĩnh vực công nghệ số, chế biến - chế tạo và dịch vụ chất lượng cao. Bên cạnh đó, FDI phải được thu hút chọn lọc, hướng tới chuyển giao công nghệ hiện đại và tiêu chuẩn ESG.

Các đại biểu tham dự Diễn đàn Kinh tế - Tài chính Việt Nam 2025.

“Diễn đàn kỳ vọng nhận được các phân tích độc lập và đề xuất mang tính đột phá từ chuyên gia, nhà khoa học và doanh nghiệp. Những đóng góp này sẽ hỗ trợ Việt Nam củng cố ổn định vĩ mô, mở rộng dư địa phát triển và kiến tạo động lực tăng trưởng cho giai đoạn 2026–2030, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia phát triển vào năm 2045”, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung nêu rõ.

Chung tay củng cố nền tảng tăng trưởng

Đại diện UNOPS, ông Nicholas George đánh giá cao thành tựu tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ của Việt Nam cùng khát vọng đổi mới và phát triển bền vững. Theo ông, trọng tâm của Chính phủ vào chuyển đổi số, khoa học - công nghệ, hạ tầng chiến lược và chuyển đổi xanh hoàn toàn phù hợp với xu thế toàn cầu, nơi tốc độ phát triển công nghệ và áp lực khí hậu đang định hình lại mô hình tăng trưởng của các nền kinh tế.

Ông Nicholas George - Phó Giám đốc Khu vực châu Á - Thái Bình Dương của UNOPS phát biểu tại Diễn đàn.

Từ góc nhìn của UNOPS, Việt Nam đang sở hữu cơ hội lớn để đón bắt các xu hướng kinh tế carbon thấp, song song với đó là yêu cầu về những bước đi thực chất nhằm hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi xanh. UNOPS cam kết đồng hành chặt chẽ với Chính phủ thông qua sự kết hợp giữa chuyên môn quốc tế, kinh nghiệm thực tiễn và sự am hiểu địa phương. Sự hợp tác giữa khu vực công, khu vực tư nhân và các đối tác phát triển chính là nền tảng để tiến trình này diễn ra hiệu quả.

Nhiều chương trình hợp tác đã được triển khai, trong đó có Đối tác Chuyển dịch Năng lượng hỗ trợ hoàn thiện khung pháp lý, xây dựng thị trường carbon, đánh giá tác động CBAM, phát triển hạ tầng trạm sạc xe điện và thúc đẩy chuỗi cung ứng xanh. “Giai đoạn 2026-2030 sẽ có ý nghĩa quyết định đối với con đường hướng đến nền kinh tế phát thải thấp, và UNOPS sẽ tiếp tục sát cánh cùng Bộ Tài chính và Chính phủ Việt Nam trong hành trình này”, ông Nicholas George nhấn mạnh.

Về phía GIZ, ông Sasha Hocke cho rằng, tầm nhìn chiến lược kinh tế - tài chính đến năm 2026 đã phản ánh đúng những thách thức và cơ hội mà Việt Nam đang đối mặt trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh và yêu cầu phát triển bền vững ngày càng lớn. Chủ đề của Diễn đàn đã chạm tới các vấn đề then chốt, tạo nền tảng cho các cuộc trao đổi sâu về ưu tiên phát triển và tác động đối với kinh tế vĩ mô cũng như hội nhập quốc tế.

Ông Sasha Hocke - Phó Giám đốc Quốc gia GIZ Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn.

Nhìn tổng thể, kinh tế Việt Nam đang ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực như ổn định vĩ mô, lạm phát được kiểm soát và quy mô GDP dự kiến đạt 510 tỷ USD vào năm 2025. Thu ngân sách tăng mạnh so với giai đoạn trước, trong khi năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) tiếp tục duy trì mức đóng góp cao. Trong hành trình hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045, những chuyển đổi chiến lược trong giai đoạn tới được xem là động lực quan trọng cho tăng trưởng dài hạn.

Theo ông Sasha Hocke, Diễn đàn đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa cơ quan quản lý, doanh nghiệp, giới học thuật và các đối tác quốc tế, qua đó góp phần thiết thực vào quá trình phát triển của Việt Nam. GIZ sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong các lĩnh vực then chốt như cải cách thể chế, thúc đẩy kinh tế tư nhân, đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển tài chính xanh. Đồng thời, tổ chức này cũng tham gia hỗ trợ xây dựng kinh tế tuần hoàn, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.