Nguyên nhân gây mụn trứng cá dai dẳng và cách kiểm soát hiệu quả

Mụn trứng cá dai dẳng là nỗi phiền toái không chỉ ở tuổi dậy thì mà còn ở người trưởng thành. Ngay cả khi bạn đã sử dụng nhiều sản phẩm chăm sóc da, giữ vệ sinh kỹ lưỡng và tham khảo ý kiến bác sĩ da liễu, mụn vẫn có thể tái phát.

Theo bác sĩ Kriti Lohia, Giám đốc điều hành & Bác sĩ da liễu tư vấn tại Aesthetics Redefined by Cocoona Clinic, Gurgaon (Ấn Độ), mụn trứng cá mạn tính thường là dấu hiệu của sự mất cân bằng sâu bên trong cơ thể hoặc các tác nhân kích hoạt bị bỏ sót, cần được điều trị đúng vùng và đúng cách.

Mất cân bằng nội tiết tố

Hormone đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tuyến bã nhờn. Những thay đổi về androgen trong giai đoạn dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc do các rối loạn như hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) có thể khiến tuyến dầu hoạt động quá mức. Lượng dầu dư thừa kết hợp với da chết và vi khuẩn làm tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến mụn trứng cá. Trong những trường hợp này, chỉ sử dụng kem bôi hoặc sữa rửa mặt không kê đơn là chưa đủ; cần điều trị nội tiết kết hợp thay đổi lối sống.

Sử dụng sai hoặc lạm dụng sản phẩm chăm sóc da

Thay đổi sản phẩm quá thường xuyên hoặc rửa mặt quá nhiều lần là sai lầm phổ biến. Việc kết hợp nhiều hoạt chất như axit salicylic, benzoyl peroxide và retinoid có thể làm tổn hại hàng rào bảo vệ da, gây viêm, khô da và trầm trọng hơn tình trạng mụn. Giải pháp là xây dựng quy trình chăm sóc da cân bằng, theo hướng dẫn của bác sĩ, gồm sữa rửa mặt dịu nhẹ, kem dưỡng ẩm không gây mụn và các hoạt chất chuyên biệt sử dụng đúng cách.

Chế độ ăn uống và các tác nhân tiềm ẩn

Chế độ ăn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe làn da. Các sản phẩm từ sữa, thực phẩm có chỉ số đường huyết cao hay quá nhiều đường có thể làm tăng nồng độ insulin, gián tiếp kích thích tuyến bã nhờn. Người bị mụn có thể thấy tình trạng mụn bùng phát sau khi ăn sữa, phô mai, sô cô la hay đồ chiên rán. Thay vào đó, một chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa, omega-3, trái cây, rau củ tươi và ngũ cốc nguyên hạt sẽ hỗ trợ cải thiện làn da, kết hợp dưỡng ẩm đầy đủ để cân bằng da.

Căng thẳng và thiếu ngủ

Căng thẳng khiến cơ thể sản sinh cortisol, hormone kích thích tuyến bã nhờn và gây viêm. Thiếu ngủ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi tự nhiên của da, kéo dài thời gian lành mụn. Việc áp dụng các bài tập thư giãn như yoga, thiền hoặc duy trì lịch trình ngủ đều đặn giúp giảm mụn và cải thiện sức khỏe làn da về lâu dài.

Chạm và nặn mụn quá nhiều

Việc chạm tay lên mặt hoặc nặn mụn không đúng cách sẽ lây lan vi khuẩn, gây viêm và để lại sẹo, thâm. Các phương pháp điều trị tại chỗ hoặc theo chỉ định của bác sĩ nên được ưu tiên, tránh tự ý can thiệp khiến tình trạng mụn tồi tệ hơn.

Các bệnh lý tiềm ẩn

Mụn dai dẳng đôi khi là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe bên trong như rối loạn tuyến giáp, kháng insulin hay mất cân bằng tiêu hóa. Nếu mụn không đáp ứng với điều trị thông thường, việc làm xét nghiệm máu và xác định nguyên nhân nội tiết hoặc chuyển hóa sẽ giúp cải thiện tình trạng mụn lâu dài.