Huawei "bạo chi" theo con đường giúp 2 ông lớn chip TSMC và Samsung ngang cơ Intel, đến Mỹ cũng e dè

Hiệp hội hàng đầu của các công ty chip toàn cầu đang cảnh báo rằng Huawei đang xây dựng một mạng lưới các cơ sở chế tạo chất bán dẫn bí mật trên khắp Trung Quốc.

Huawei vốn nằm trong tâm điểm căng thẳng Mỹ - Trung.

Bắc Kinh đã chỉ trích chính phủ Mỹ vì những hạn chế xuất khẩu công nghệ sang nước này, cho rằng Mỹ đang cố gắng kiềm chế sự phát triển kinh tế của Trung Quốc.

Nước này cũng tuyên bố sẽ phát triển các lựa chọn thay thế nội địa cho chip, máy móc sản xuất và các linh kiện công nghệ quan trọng.

Năm ngoái, Huawei đã chuyển sang sản xuất chip và đang nhận được khoản tài trợ ước tính khoảng 30 tỷ USD từ chính phủ, theo Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn có trụ sở tại Washington (SIA).

Tập đoàn này đã mua lại ít nhất 2 nhà máy hiện có và đang xây dựng ít nhất 3 nhà máy khác, theo nguồn tin từ Bloomberg. Theo những người thân cận với SIA, Huawei đã không tiết lộ vai trò của mình trong việc mở rộng này.

Bộ Thương mại Mỹ đã đưa Huawei vào danh sách trừng phạt vào năm 2019, dẫn đến việc cấm tập đoàn này làm việc với các công ty Mỹ trong hầu hết mọi trường hợp.

Nhưng nếu Huawei đang xây dựng và mua các cơ sở dưới tên của các công ty khác mà không tiết lộ sự tham gia của mình, như SIA nhận định, gã khổng lồ viễn thông có thể lách những hạn chế đó để gián tiếp mua thiết bị sản xuất chip của Mỹ và các vật tư khác vốn nằm trong danh sách cấm.

Cục Công nghiệp và An ninh (BIS) của Bộ Thương mại Mỹ, khi trả lời câu hỏi của Bloomberg về các cảnh báo của SIA, cho biết họ đang theo dõi tình hình và sẵn sàng hành động nếu cần thiết.

Khoản đầu tư khổng lồ

Các quan chức Mỹ và châu Âu ngày càng lo ngại về các khoản đầu tư khổng lồ của Trung Quốc.

Trung Quốc đang đổ số tiền chưa từng có vào ngành bán dẫn trong nước. SIA ước tính có ít nhất 23 cơ sở chế tạo đang hoạt động ở nước này với khoản đầu tư dự kiến hơn 100 tỷ USD vào năm 2030.

Nhóm cho biết, đến năm 2029 hoặc 2030, Trung Quốc đang trên đà đạt được hơn một nửa công suất toàn cầu của ngành về chất bán dẫn thế hệ cũ, những chất được sản xuất bằng công nghệ 28 nm hoặc 45 nm.

Chris Miller, tác giả cuốn sách “Chip War: The Fight for the World’s Most Critical Technology” (Chiến tranh vì chip, cuộc chiến cho công nghệ quan trọng nhất thế giới) cho biết: “Trung Quốc đang chi nhiều tiền trợ cấp bằng phần còn lại của thế giới cộng lại. Vì vậy, con số thực sự rất lớn.”

Quy mô hỗ trợ tài chính dự kiến dành cho Huawei cũng rất đáng kinh ngạc. Với mức giá 30 tỷ USD, số tiền này sẽ gần bằng các ưu đãi sản xuất trong Đạo luật khoa học và chip của Mỹ sẽ được chia cho nhiều công ty.

Bài học từ TSMC và Samsung

Thông tin của SIA xác định 5 nhà máy sản xuất chip mà Huawei đang hỗ trợ dưới tên các công ty khác, chủ yếu nằm xung quanh Thâm Quyến, nơi gã khổng lồ viễn thông đặt trụ sở chính.

Ví dụ, Huawei đã mua lại các cơ sở chế tạo từ Fujian Jinhua và một công ty có tên Qingdao Si'En. Công ty này cũng giúp xây dựng các nhà máy với các công ty như PXW và Công ty Công nghệ Pensun Thâm Quyến, hay PST.

Fujian Jinhua bị Mỹ đưa vào danh sách "đen" vào năm 2018 vì là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia và bị kiện vì cáo buộc đánh cắp bí mật thương mại, cáo buộc mà hãng này đã phủ nhận.

Bloomberg đã đưa tin về mối quan hệ của PXW với Huawei vào tháng 10, bao gồm cả việc công ty ít được biết đến này được điều hành bởi một cựu giám đốc của Huawei và công ty này đã xây dựng các cơ sở gần các văn phòng chính của Huawei.

SwaySure, một công ty khác được nhà nước hậu thuẫn mà SIA cho biết là một phần của mạng lưới Huawei, chủ yếu sản xuất chip nhớ cho thiết bị đeo tay và xe điện. Công ty có trụ sở tại Thâm Quyến nêu bật những đổi mới trong vật liệu sản xuất chip trên trang web của mình và cho biết họ có nhóm nghiên cứu riêng ở Trung Quốc và Nhật Bản.

Một rủi ro dài hạn theo quan điểm của Mỹ là Huawei và các công ty Trung Quốc khác sẽ sử dụng khoản đầu tư vào các công nghệ thế hệ cũ để xây dựng kiến thức và chuyên môn về sản xuất chất bán dẫn.

Với đủ kinh nghiệm và khối lượng sản xuất, một công ty có năng lực kỹ thuật như Huawei có thể phát triển các chất bán dẫn phức tạp hơn.

Đó là con đường mà TSMC và Samsung đã làm, vốn từng bị coi là không có hy vọng đuổi kịp Intel. Giờ đây, sau nhiều thập kỷ phát triển, họ đang dẫn đầu ngành sản xuất những con chip ngày càng tinh vi hơn.